بازاریابی شبکهای ، در همه جای دنیا و در کشور ما تجارتی علمی و پذیرفته شده است که سازمان فروش ، شبکهای از انسانها است که افراد از هر واحد کالای فروخته شده در شبکه پورسانت دریافت می کنند که قابلیت افزایش تصاعدی را دارا می باشد . بازاریابی شبکه ای روشی است برای توزیع مستقیم محصولات و خدمات توسط شبکه ای از افراد ؛ درست برعکس حالت معمول و بازاریابی مرسومی که میشناسیم .
به طور کلی به حذف واسطههای اصلی و رساندن مستقیم محصولات تولیدکننده به مشتری و مصرفکننده نهایی از طریق شبکهای از مشتریان و توزیع کنندگان کمپانی و بدون دخالت واسطهها ، بازاریابی شبکه ای (Network Marketing ) یا بازاریابی چندسطحی ( Multi Level Marketing ) یا MLM نامیده می شود .
شرکت های بازاریابی شبکه ای به واسطه Plan یا نمودار درآمدی که در ایران مجوز آن توسط وزارت بازارگانی صادر می شود ، باعث کارآفرینی و اشتغالزایی افراد بسیاری توسط این تجارت می شود .
در فروش شبکهای، اشخاص به عنوان پیمانکاران یا نمایندگان مستقل با یک شرکت مادر در ارتباط هستند و هر شخص بر مبنای حجم کالا یا خدمات فروخته شده حاصل تلاش خودش و مجموعه افرادی که به واسطه وی به این تجارت وارد شدهاند، حقوق یا پورسانت دریافت میکند . ( نه برای وارد کردن و گرفتن حق عضویت )
فروش شبکهای به خودی خود یک تجارت نیست بلکه روشی است برای رسیدن به آزادی درآمدی و زمانی ، یک روش بازاریابی مستقل که در آن خود مشتریان معرف محصولات یا خدمات شرکت هستند ، یعنی آنان همکار و شریک آن شرکتند نه کارمند آن ؛ این افراد برای کمپانی کار نمیکنند بلکه با کمپانی کار میکنند . این روش ، یک روش درآمدزایی دائمی و تصاعدی است و نه پولدهی سریع و کوتاه مدت.
تعریف نقشه هرمی ( یا بازاریابی هرمی ):
یک Pyramid scheme یک مدل نامناسبی از تجارت میباشد که سیستم دچار مبادله پول در سطوح مختلف میشود. معمولا دراینگونه سیستم ها تنها پول رد و بدل شده و هیچگونه محصول یا خدمات ارائه نمیگردد. سیستم های هرمی در اواخر قرن پیش وجود داشته و شباهت زیادی با MLM داشته تا جایی که بعضی از MLM با نام هرمی یاد میکنند.
اکثر سیستم های هرمی از پیچیدگی های موجود در سیستم و از راه به طمع انداختن مردم برای به دست آوردن زودهنگام پول زیاد ، سوء استفاده کرده و سیستم های خود را رشد میدهند . ایده اصلی پشتاین نوع کلاهبرداری این است که هر شخص یک مقداری پولی را پرداخت کرده و در ازایش سیستم به آنها متعهد میگردد این افراد یک مقدار سود زیاد و هنگفت را از پولی که بقیه پرداخت نموده اند به عنوان جایزه دریافت نمایند.
یک مثال معروف دراین زمینهاین است که شخص فریب خورده یک فیش را از شرکت خریداری کرده و آن شخص بایداین فیش را به دیگران بفروشد در هر فروشاین فیش، باید قسمتی از پول به فروشنده اصلی برسد و قسمتی از پول به فرد فروشنده فیش .
به روشنی قابل درک است که اشکال اساسی دراین سیستم ها نبود هیچگونه منفعت میباشد. و دراینگونه سیستم ها در واقع تنها پول در حلقه هایی جابجا شده وموسس سیستم سود زیادی از زیر شاخه های خود میکند و افرادی که در بدترین نقطاتاین حلقه قرار دارند کسانی نیستند جزء انتهای هرم که هیچگونه سودی نبرده اند..
اینگونه سیستم ها در اکثر کشورهای جهان غیر قانونی بوده و نفی میگردند اما به هر صورت آنها با روش های گوناگون برای حضور خود سماجت میکنند . این روزها در اکثر جاهای دنیا سیستم های هرمی که در آنها تنها جابجایی پول صورت می گرفت نفی شده و قابل پذیرش نیست اما با عوض شدن سیستم کاریاینگونه شرکت ها و با گنجاندن مفهوم فروش و معامله محصولات و خدمات با نقابی تازه بر همان مقصود اولیه خود یعنی فروش هرمی پافشاری می کنند. بهاین نوع از فروش ، طرح های ماتریکسی یا شبه هرمی گفته می شود . به عبارتی Matrix schemes همان سیستم هرمی بوده اما به جای تبادل پول ، ماسکی به نام تبادل کالا و خدمات با قیمتی بسیار بالاتر داشته و به فعالیت های خود ادامه می دهد.
قابل ذکر است تعاریف بالا از دایره المعارف جهانی Wikipedia می باشد.